Steeds meer merken we interesse in het verlijmen of dunmetselen van gevelstenen. Al onze gevelstenen lenen zich ertoe om zowel te verlijmen, dunmetselen als om traditioneel te vermetselen. Als je maar gaat werken met de juiste mortel. Graag geven we u in dit artikel een woordje uitleg over de verschillende mogelijkheden van metselen van gevelstenen… Wij raden alvast aan dat u zich voor de juiste keuze hoofdzakelijk laat leiden door twee belangrijke zaken, namelijk:
Verlijmen van gevelstenen wordt steeds populairder. Bij deze techniek worden de stenen door een dunne lijmmortellaag met elkaar verbonden. Bij het verlijmen van gevelstenen ligt de nadruk van het uitzicht van de gevel bij de kleur en de vorm van de gevelstenen zelf. De voeg is terugliggend en heeft dus een beperkte invloed op het uitzicht van de gevel. De lijm wordt aangebracht adhv een spuitzak of een machinale pomp en niet doormiddel van een truweel (zoals bij dunmetselen of traditioneel metselen het geval is). Lijmmortel is verkrijgbaar in verschillende kleuren. Vaak is een toon op toon mortel, in dezelfde kleur van de gevelsteen, zeer mooi. Voor strakke gevelstenen bekom je het mooiste esthetische effect met een lijmmortel (tov dunbedmortel). Soms wordt er geopteerd om de stootvoegen (verticale voegen) open te laten. Dan kan er (een beperkte hoeveelheid) water in de spouw komen, net zoals bij traditioneel metselwerk. De open voegen zorgen er anderzijds wel voor dat de muur sneller uitdroogt. U kan er ook voor opteren om deze voegen dicht te lijmen. Bv. bij blinkende isolatie die je er anders door zou zien of bv. bij een blekere lijm ivm schaduwwerking in de voeg.
De meeste stenen hebben een modulair verband (2x kop of korte zijde + 1 standaard voegdikte = 1 strek of lengte steen). Om die reden wordt bij verlijmd metselwerk meestal geopteerd om in wildverband te gaan metselen.
Bij dunmetselen gaat men werken met een zeer dunne voeg en gebruikt men een kleiner truweel tov traditioneel metselwerk. Het uitzicht is zo goed als gelijk aan verlijmen en ook hier kan je kiezen uit verschillende kleuren. Kwalitatief is deze mortel echter minder sterk dan de lijmmortel. Toch kan het in bepaalde gevallen aangewezen zijn om te kiezen voor een dunbedmortel. Dit is het geval voor grillige gevelstenen, met meer formaatafwijkingen. Door de extra voegruimte voorkom je een ‘zwevend’ effect van de gevelstenen.
Bij traditioneel metselwerk gebruikt men een ‘normale’ voegmortel en dikte van de voeg (+- 1/1,7cm). Het uitzicht van de gevel wordt bepaald door een samenspel van gevelsteen en voegkleur. 30% van de kleur van de gevel wordt bepaald door de voeg, hier heeft de kleur van de voeg dus een zéér grote impact op het eindresultaat. Het uitzicht wordt mede gemaakt of gekraakt door de voegkleur.
Nog een andere techniek is doorstrijken of ‘meegaand voegen’. Deze voegtechniek wordt in België minder toegepast. Hierbij gebeurt het metselen en voegen in één keer. Er wordt dus zoveel metselspecie gebruikt, dat nadien opvoegen onnodig wordt. Hierdoor krijgen de voegen een massieve indruk en zijn ze ook enorm sterk.
Bij de restauratie van de kasteelmuur in Ingelmunster werd deze techniek gebruikt, bekijk hier het filmpje van Focus WTV: https://www.focus-wtv.be/video/leerlingen-vti-izegem-bouwen-mee-aan-kasteelmuur-ingelmunster?page=5065
Iedere techniek heeft zo zijn voor- en nadelen. In onze ogen wegen de voor- en nadelen traditioneel metselwerk / verlijmen tegen elkaar op. Kwalitatief is verlijmen beter dan dunmetselen zonder nadien op te voegen. Echter voor grillige gevelstenen kan het alsnog aangeraden zijn om te kiezen voor dunbedmortel, om een zwevend effect te vermijden.
Best laat u zich dus leiden door het uitzicht dat u wenst te bekomen.
Daarnaast vergt het vooral ook de expertise van de uitvoerder.
Uiteraard is iedere werf uniek en raden wij u aan om steeds een uitsluitsel te vragen bij de uitvoerder.